XÂY DỰNG VÀ ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN TRỊ RỦI RO TẠI PPS

Quá trình hình thành Hệ thống Quản trị rủi ro (QTRR) tại PPS

Thay đổi Quan điểm và Tư duy về Quản tri rủi ro (QTRR)

Quan điểm truyền thống cho rằng, rủi ro là khái niệm để chỉ những thiệt hại, tổn thất bất ngờ xảy ra ngoài dự kiến và trong Từ điển tiếng Việt đưa ra quan niệm rủi ro là “điều không lành, không tốt, bất ngờ xảy đến”. Tuy nhiên hiện nay, theo quan điểm mở rộng, Rủi ro là xác suất tác động đến mục tiêu không chỉ gắn liền với tổn thất, thiệt hại mà còn mở ra khả năng mang đến những thành công. Như vậy, có thể hiểu: Rủi ro là “tình huống của thế giới khách quan trong đó tồn tại khả năng xảy ra một sự sai lệch bất lợi so với kết quả được dự tính hay mong chờ” hay là “sự bất trắc có thể đo lường được, nó có thể tạo ra những tổn thất, thiệt hại hoặc làm mất đi những cơ hội sinh lời nhưng cũng có thể đưa đến những lợi ích cơ hội trong kinh doanh”. Với quan điểm mở rộng này thì Rủi ro có tính hai mặt: vừa tích cực, vừa tiêu cực. Rủi ro có thể gây ra những tổn thất, mất mát, nguy hiểm, … nhưng chính rủi ro có thể mang đến cho con người những cơ hội và mang lại kết quả tốt đẹp trong tương lai, …

Với quan điểm mở rộng về Rủi ro, hiện tại Quan điểm và Tư duy về QTRR tại PPS đã được thay đổi rất nhiều kể từ khi Công ty bắt đầu xây dựng hệ thống QTRR, việc thay đổi và nhận thức đến từ tất cả các cấp như Ban lãnh đạo Công ty, các cấp quản lý, các CBCNV trong Công ty và trên hết là đồng nhất quan điểm về QTRR của Tổng công ty. Các hoạt động SXKD hiện nay của PPS đều trải qua các bước QTRR nhằm: (1) Nhận diện – (2) Phân tích – (3) Đánh giá, xếp hạng – (4) Lập kế hoạch XLRR – (5) Theo dõi và kiểm soát các Rủi ro.

Bước chuyển đổi, đảm bảo sự đồng nhất với Hệ thống QTRR của Tổng công ty PTSC

Trước khi triển khai xây dựng và áp dụng Hệ thống QTRR theo Quan điểm và Định hướng QTRR của Tổng công ty PTSC, Công ty PPS đã triển khai hoạt động QTRR theo Hệ thống Quản lý rủi ro của Công ty phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 9001, ISO 14001 và ISO 45001 sử dụng cho các hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty và các dự án mà khách hàng không có yêu cầu về QTRR.

Với cách thức triển khai và quản lý Hệ thống QTRR trên có những thuận lợi và khó khăn như sau:

• Thuận lợi: Hệ thống biểu mẫu, hồ sơ và mối liên hệ về rủi ro chỉ gói gọn trong các hoạt động SXKD của PPS nên dễ nhận diện, theo dõi và kiểm soát.
• Khó khăn: Về mặt tổng thể thì hệ thống QTRR của PPS sẽ không tương thích với hệ thống QTRR của Tổng công ty nên dẫn tới sự không đồng nhất trong biểu mẫu, cấu trúc, cấp độ và mức độ tổng hợp dữ liệu khi Tổng công ty có yêu cầu.

Nhìn nhận dưới góc độ quản lý hệ thống thì việc PPS xây dựng và triển khai Hệ thống QTRR hiện nay là thống nhất hoàn toàn với Hệ thống QTRR của Tổng công ty, là một sự tất yếu, phù hợp với quan điểm về cách thức quản trị rủi ro chung của toàn Tổng công ty.

Chuyển đổi Hệ thống tài liệu và biểu mẫu

Việc chuyển đổi hệ thống tài liệu QTRR và thiết lập hệ thống các biểu mẫu tại PPS cũng là một sự thay đổi lớn. Hệ thống cũ có một quy trình và hai biểu mẫu áp dụng còn hệ thống mới có hai tài liệu là: (1) Tuyên ngôn Khẩu vị rủi ro, Mức độ chấp nhận rủi ro, Thước đo rủi ro, (2) Quy trình Quản trị Rủi ro và 13 biểu mẫu khác nhau. Nhự vậy, để hoàn thành hệ thống đáp ứng yêu cầu, PPS sẽ cần phải bổ sung thêm nguồn lực phù hợp để vận hành hệ thống.

Đào tạo hệ thống Quản trị rủi ro

Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu ngày càng phức tạp và nhiều biến động, việc nhận diện, kiểm soát, đánh giá và quản trị rủi ro là yếu tố then chốt đảm bảo lợi thế cạnh tranh trên thị trường, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Nhận thức được tầm quan trọng trong công tác quản trị rủi ro đồng thời nhằm cập nhật các kiến thức, kỹ năng cho CBCNV về quản trị rủi ro để đảm bảo Hệ thống QTRR mới của công ty được các cấp thấu hiểu và triển khai hiệu quả; được sự chỉ đạo từ Ban lãnh đạo Công ty, Phòng ATCL đã tổ chức khóa đào tạo nội bộ vào ngày 16/01/2025 hướng dẫn các phòng chức năng về các yêu cầu của hệ thống tài liệu QTRR và cách thức nhận diện, đánh giá, xếp hạng, … lập hồ sơ về QTRR với các mảng công việc do các phòng quản lý và theo dõi.

Thông qua khóa đào tạo, các CBCNV được trang bị kiến thức và kỹ năng về quản trị rủi ro; giúp chủ động nhận diện, đánh giá, chủ động phòng ngừa và xử lý rủi ro một cách hiệu quả, nắm bắt được hệ thống quản trị rủi ro và cách lập các báo cáo, hồ sơ đăng ký rủi ro cấp bộ phận và cấp công ty.

Một số hình ảnh buổi hướng dẫn về QTRR:

Thuận lợi, khó khăn và thách thức khi triển khai hệ thống QTRR tại PTSC PS

Thuận lợi:

– Ban lãnh đạo Công ty rất quan tâm, hỗ trợ mạnh mẽ và quyết liệt trong việc xây dựng, triển khai và vận hành hệ thống QTRR.

– Hệ thống tích hợp ATSKMTCL theo các tiêu chuẩn ISO 9001, ISO 14001 và ISO 45001, … hiện tại của Công ty vận hành ổn định, được khách hàng đánh giá cao do vậy việc bổ sung thêm phần QTRR vào hệ thống không dẫn đến sự trồng chéo.

– Tập thể CBCNV luôn tuân thủ việc áp dụng hệ thống vào quá trình xử lý công việc.

Khó khăn:

– Hiện tại Hệ thống QTRR mới đang ở bước đầu triển khai vận hành và hệ thống biểu mẫu, cơ sở dữ liệu nhiều, trải rộng trong nhiều lĩnh vực nên các phòng chức năng cần thời gian nghiên cứu, tìm hiểu và khắc phục các phát snh, vướng mắc.

– Để hệ thống QTRR hoạt động hiệu quả thì các phòng chức năng cần nghiên cứu, bổ sung một số hướng dẫn công việc cụ thể, chi tiết để lượng hóa, đánh giá đúng, đầy đủ và chính xác các rủi ro có liên quan.

– Thiếu nhân sự chuyên trách về hệ thống QTRR.

Thách thức:

– Để vận hành hiệu quả hệ thống QTRR theo đúng yêu cầu và mong muốn của Tổng công ty nói chung và Công ty nói riêng thì các phòng chức năng cần tập trung, bố trí nguồn nhân lực để theo dõi và kiểm soát chặt chẽ các rủi ro tại bộ phận nhằm đảm bảo các rủi ro được nhận diện, theo dõi và xử lý kịp thời.

– Liên kết hệ thống QTRR với các hệ thống khác như ISO, CĐS, ESG, … để tạo thành một hệ thống thống nhất, đồng bộ, … cũng là một vấn đề rất quan trọng trong quản trị của PPS.

Bài: Lê Phương – Phòng ATCL